per ina Svizra segira

Per l’emprema gada dapi la fin dalla Secunda uiara mundiala dat ei puspei uiara denter dus stadis en Europa: denter l’Ucraina e la Russia. Ed aunc pli greviont: ei setracta d’ina uiara da cumbat instradada dil president dalla Russia Wladimir Putin. La Svizra – sco pintga tiara neutrala el cor dall’Europa – ei dependenta fundamentalmein ch’il dretg internaziunal vegni respectaus. Mo sche la communitad dils pievels respecta il dretg san era stadis pigns senza materias primas ed armas nuclearas mantener lur suveranitad. In uiara d’attacca che violescha fundamentalmein il dretg internaziunal pertucca era massivamein la Svizra. Lezza ei bein cussegliada da sustener las sancziuns encunter la Russia ed aschia dar in clar signal ch’ella respecta il dretg internaziunal e la suveranitad territoriala dils stadis. Neutralitad munta buca ignorar e profitar dalla situaziun, anzi da seposiziunar claramein silla vart dil dretg internaziunal.

Armada promta per la defensiun e habla da cooperar sper ina diplomazia ferma

La Svizra sto sepreparar per conflicts actuals e vegnents. Segirtad scaffin nus mo entras rinforzar ils corps da polizia, intensivar la cooperaziun da svilup e promover ina ferma diplomazia. Essenzial ei era da disponer d’ina atgna armada ch’ei promta per la defensiun ed habla da cooperar. Per contonscher quella finamira drova la Svizra instruments da defensiun moderns e quei ton sin tiara sco en l’aria. Plinavon ei ina buna defensiun da cyber adina pli impurtonta. Quella serva buca mo als acturs statals, anzi era als acturs privats ed all’industria. La cumpra dils aviuns da cumbat F35 ch’ei vegnida legitimada dil pievel sto vegnir realisada ton pli spert. Medemamein drova ei aschi spert sco pusseivel in sistem da defensiun ell’aria che vegn sustenius da forzas terrestras per che la Svizra hagi puspei ina defensiun dall’aria conforma al temps.

Debatta per formar la neutralitad tenor nossas valurs

La Svizra ei buca mo economicamein, mobein era pertuccont la politica da segirtad e digl exteriur ina part inevitabla dil spazi dil vest euro-atlantic. En consequenza dalla uiara en l’Ucraina ha la Svizra surpriu per gronda part las medemas sancziuns sco la UE encunter la Russia. La neutralitad svizra sto perquei adina puspei vegnir adattada allas circumstanzias ed allas sfidas dil temps. La midada fundamentala ellas relaziuns internaziunalas pretenda era dalla Svizra ina debatta intensiva davart las finamiras ed ils instruments da nossa politica digl exteriur e da segirtad. Evident ei denton che nossas valurs sco democrazia libra e nies respect dil dretg internaziunal ein e restan statteivels e nunballuconts.